Hơi thở nông – một triệu chứng bệnh lý nguy hiểm cần cảnh giác
Thở nông là tình trạng hơi thở ngắn, nhanh, gấp gáp, thậm chí là khó thở. Người bệnh bị triệu chứng hơi thở nông sẽ có cảm giác vùng ngực bị đè chặt, gây hô hấp khó khăn và mệt mỏi. Triệu chứng này là triệu chứng đơn giản và phổ biến nhất xảy ra do phản ứng tâm lý lo lắng, hồi hộp hoặc do thói quen sinh hoạt không điều dộ (ăn uống không đúng giờ, thức khuya…)
Các loại thở nông phổ biến
Tình trạng thở nông thường nguy hiểm hơn khi đi kèm các triệu chứng như: sưng bàn chân, sưng mắt cá chân, khó thở khi nằm thẳng, sốt, ớn lạnh, ho, thở khò khè. Khi gặp những trường hợp trên, người bệnh nên đi gặp bác sĩ sớm để kịp thời phát hiện những biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, cần quan tâm đến một số triệu chứng khác như:
Thở ngắn: thường xảy ra khi người bệnh bị căng thẳng, lo lắng. Nếu tình trạng này kéo dài, nó sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ hô hấp và cần đến sự can thiệp của bác sĩ.
Hụt hơi: thường xảy ra sau khi tập luyện hoặc vận động. Nếu triệu chứng hụt hơi xảy ra bất ngờ ngoài 2 trường hợp trên thì rất có thể cơ thể đã gặp phải các vấn đề về tim mạch cũng như hô hấp.
Thở dốc: biểu hiện là hơi thở trở nên nặng nhọc hoặc khó khăn sau khi vận động. Đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy cơ thể của bạn đang gặp vấn đề về hô hấp.
Mệt mỏi: là dấu hiệu của việc cơ thể không được cung cấp đủ oxy hoặc hít thở không đúng cách dẫn đến mệt mỏi.
Thở khò khè: xảy ra do đường thở bị thu hẹp bởi dị vật, niêm dịch hoặc các bệnh về nhiễm trùng và dị ứng.
Nguyên nhân của chứng thở nông
Hội chứng ngưng thở khi ngủ
Đây là một hội chứng nguy hiểm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nhưng lại ít được quan tâm và xử lý kịp thời. Các cơn ngưng thở thường xảy ra khi đang ngủ và kèm biểu hiện ngáy to và khiến người bệnh gặp khó khăn khi thở, làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi vào ban ngày và mất tập trung.
Bệnh hen suyễn
Thường có những triệu chứng: thở hụt hơi, khò khè, tức ngực,… Những cơn tức ngực thường xảy ra khi cơ thể gặp những tác nhân gây dị ứng như: bụi, phấn hoa, thời tiết,…
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh là do thói quen hút thuốc làm các đường dẫn khí bị sưng viêm và tổn thương. Bệnh COPD gây ra sự thu nhỏ đường thở và gây khó thở đối với những người trên 40 tuổi (nhất là từ 50 – 70 tuổi). Về cơ bản, tuổi tác càng lớn thì nguy cơ mắc bệnh COPD càng tăng.
Ngộ độc khí carbon mono dioxide( CO)
Khí CO lsinh ra từ các hoạt động công nghiệp và đốt nhiên liệu. Khí CO khi hít phải sẽ tiến vào hệ hô hấp của người và đến phổi, chiếm chỗ của khí oxi làm thiếu hụt nguồn oxy lên não, gây ra các triệu chứng như: buồn nôn, choáng váng, khó thở và đau ngực.
Vật lạ trong đường thở
Các vật lạ thường xuất hiện do hóc thức ăn làm hẹp đường thở. Sau đó là khó thở, thở khò khè hoặc ngưng thở thậm chí dẫn đến tử vong.
Viêm phổi
Là triệu chứng các túi khí trong phổi bị lấp đầy bởi dịch mủ khiến cho việc hô hấp gặp khó khăn và dẫn đến tức ngực, thở nông, lú lẫn mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn và tiêu chảy. Bệnh dễ gặp ở người già, trẻ em, người có bệnh nền tiểu đường và người có sức đề kháng yếu.
Tràn khí màng phổi
Không khí tràn vào giữa phổi và thành ngực gây ra các triệu chứng đau nhói ở ngực khi hít thở. Nếu không được kịp thời phát hiện và chữa trị thì có thể dẫn đến tử vong.
Bệnh tim mạch
Tim là cơ quan bơm máu đi qua phổi nên khi hoạt động của tim bị trục trặc sẽ khiến cho hệ hô hấp hoạt động khó khăn gây ra những cơn co thắt khó thở, có nguy cơ suy tim.
Phát hiện và chẩn đoán
Thở nông là triệu chứng đầu tiên và dễ phát hiện nhất khi mắc các loại bệnh về hô hấp và tim mạch. Vì thế, hãy làm theo các cách dưới đây để phát hiện và xử lý kịp thời.
Phát hiện thở nông bằng cách đếm nhịp thở
Người bệnh cần được nghỉ ngơi trước khi thực hiện kiểm tra, không sử dụng các loại thuốc làm ảnh hưởng đến hệ hô hấp.
Để bệnh nhân nằm ngửa, hai tay để lên ngực, sau đó đếm nhịp thở bằng số lần nâng lên hạ xuống của tay.
Quan sát những bất thường trong quá trình đếm nhịp thở như: thở ngắn, thở không đều, đếm tần số nhịp thở trong 1 phút. Nếu phát hiện triệu chứng bất thường hãy gặp bác sĩ ngay lập tức.
Can thiệp bằng biện pháp chuyên môn
Nếu cảm thấy cơ thể có những triệu chứng bất thường như mệt mỏi, khó thở lặp lại trong thời gian dài thì bạn nên tìm đến cơ sở y tế gần nhất để kịp thời tìm ra nguyên nhân và chữa trị.
Trong đó, xét nghiệm máu là phương pháp phổ biến nhất để phát hiện các chất lạ trong máu, từ đó xác định được nguyên nhân gây ra chứng thở nông ở người bệnh.
Ngoài ra còn có chụp MRI, chụp X – quang để phát hiện dị vật trong đường hô hấp, phát hiện dịch mủ trong phổi,…
Luyện tập lối sống lành mạnh
Để tránh khỏi những phiền phức do chứng thở nông và những căn bệnh đằng sau đó, chúng ta cần phải rèn luyện một lối sống lành mạnh, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý và tập thể dục thường xuyên. Hãy tuân theo các nguyên tắc sau đây:
Không hút thuốc lá: thuốc lá chứa rất nhiều chất độc hại tác động trực tiếp lên hệ hô hấp và gây ra ung thư phổi.
Tránh các khu vực ô nhiễm khói, bụi: vì đây là môi trường thuận lợi cho các bệnh lý về đường hô hấp phát triển.
Tránh thời tiết khắc nghiệt: hạn chế ra ngoài vào những ngày thời tiết quá nóng hoặc quá ẩm. Nếu bắt buộc phải ra ngoài, hãy che chắn kĩ phần mặt và cổ để tránh tác động có hại của môi trường.
Tập thể dục điều độ, vừa sức để nâng cao sức đề kháng.
Uống thuốc đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ trong trường hợp phải điều trị bằng thuốc.
Tái khám thường xuyên để theo dõi tình hình bệnh.
Trên đây là một số gợi ý để giúp bạn có cái nhìn đúng hơn về chứng thở nông và những nguy cơ tiềm ẩn trong đó. Bên cạnh đó là những phương pháp bảo vệ sức khỏe trong môi trường sống ô nhiễm, độc hại như hiện nay. Để đảm bảo an toàn hơn nữa cho sức khỏe của bản thân, hãy khám sức khỏe và làm các xét nghiệm cần thiết thường xuyên để nắm được tình trạng cơ thể khi cảm thấy có những triệu chứng bất thường.
